Diz Kemiği
Diz kemiği, diğer ismiyle patella (diz kapağı), diz ekleminin önünde bulunan yassı yuvarlak bir kemiktir. Yaygın kullanımda diz kapağı olarak adlandırılır. Karşıdan bakıldığında arkaya doğru yuvarlatılmış iki tarafı düz bir yapıya sahiptir. Diz kapağı, ismini tam olarak kapak görevi gördüğü için alır; şöyle ki, diz eklemi katlandığı anda birleştirdiği yeri dış darbelerden korur. Ayrıca düz bir yapı oluşturarak yere ayak tabanı gibi rahat temas etmesini sağlar. Diz kemiği eklemin büyüklüğüne göre çapı artar ya da azalır. Kadınlarda erkeklere göre daha küçüktür.
Diz Kemiğinin Anatomik Özellikleri
Diz kemiğinin arka yüzeyi, dizin diğer bölümlerine zarar vermemesi için kıkırdak doku ile kaplıdır. Alt tarafı üst tarafına göre incedir. Diz kapağının arkasında bulunan kiriş, uyluk kemiğine yapışır. Uyluk kemiği (femur), oynar parçası ile eklem oluşturur. Hareket kazanması için uyluk kemiği (femur) üzerinde gelen kas yapısı diz kemiğine yaklaştığında tendon halini alır. Diz kemiğinin üzerinde tam olarak tendon bulunur. Devamında diz kemiği üzerinden geçerek kaval kemiği (tibia) ön yüzeyinde (patellar tendon) dört yerden tutunarak diz kemiğinin üzeri örtülür. Tendonların üzerinde derimiz bulunur.
Diz Kemiği Hastalıkları
- Patellofemoral Ağrı Sendromu: Bu ağrı, diz kemiği ile diğer kemikler arasında meydana gelen deformasyon nedeniyle ortaya çıkar. Genellikle genç hastalarda görülür. Hastalık, dizin ön tarafında kıkırdama sesi şeklinde kendini gösterir. Uzun süreli dinlenmeden sonra merdiven çıkarken ve inerken ağrı oluşur. Hasta dizlerini 90 derecede bekletirken rahatsız olur. Dizlerin bükülmesi veya yere oturmak hastayı rahatlatır. Bu hastalar ozon tedavisi ile sonuca ulaşabilirler.
- Diz Kemiğinde Kireçlenme: Dizde meydana gelen ağrı, giderek artan oranda günlere yayılır. Kimi zaman ani ataklarla kendini hatırlatır. Hasta oturup kalkarken, araba kullanırken, merdiven inip çıkarken ağrısı artar. Faaliyetler devam ettiği sürece ağrı artar, durdurulunca ağrı hafifler ve tam istirahatte ağrı olmaz. İklimsel değişiklikler hastanın ağrısını artırır. Bazen ağrı dayanılmaz hale gelir ve eklem tutulması olur. Diz ekleminden kıkırdama sesi gelir, bazı durumlarda şişlik meydana gelir. Diz kemiğinde kireçlenmenin tedavisinde ilk önerilecek şey istirahattir; yaşlı hastalığı olarak bilinir. Hasta ayakta durmak istiyorsa baston kullanmalıdır. Kilo sorunu varsa mutlaka diyet yapılmalıdır. Hastalar mümkün olduğunca oturarak çalışmalıdır. Fiziki önlemlerle hasta hayatını devam ettiremiyorsa cerrahi operasyon önerilir.
- Diz Kemiğine Behçet Hastalığının Etkisi: Bu hastalık tamamen kemik hastalığıdır. İlk defa 1937 yılında Türk hekim Dermatolog Hulusi Behçet tarafından tanımlanmıştır. Yaygın olarak Akdeniz ülkeleri ve Japonya'da sık görülmektedir. Hastalık başlangıçta ataklar şeklinde gelişirken ilerleyen zamanlarda aktivitesi azalır. Erkeklerin bu hastalığa daha yatkın olduğuna dair çalışmalar vardır. Hastaların birçoğunda başka diz kemiği olmak üzere büyük eklemlerde ağrı, şişme ve kemik bozukluğu gözlemlenir, genç hastalarda dikkatli olunmalıdır. Bilinen bir tedavisi yoktur. Sık tekrarlanan durumlarda hekim kontrolünde sulfasalazin, azatiopirin ve interferon kullanılmalıdır.
Dizlerimizi Kullanırken Dikkat Ediyor muyuz?
Dizlerimiz üzerinde bulunan yük ve kaldıkları zorlanmalar karşısında sakatlanmalara en sık maruz kalan eklem bölgelerinden biridir. Dizlerimizi özel yapan, diğer eklem yapılarından farklı olarak diz kemiği (diz kapağı) bulunmasıdır. Diz üzerine sert düşüşler dizlerimiz için oldukça tehlikelidir. Her yere basmamızda eğilme, bükülme, atlama, çömelme ve kalkma hareketlerinin hepsinde dizlerimiz baskı altındadır. Dizlerimizde meydana gelen ağrıların temel nedeni haddinden fazla kullanılmasıdır. Diz kemiği hastalıklarının tedavisi için uzun bir zaman gerekse de artık bu sorunların üstesinden modern tıp sayesinde gelinebiliyor. |
.jpg "Diz Ayak Ağrıları Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Koşu Sonrası Diz Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi")
Diz kemiği ile ilgili bu bilgileri okuduktan sonra, gerçekten dizlerimize yeterince dikkat ediyor muyuz diye düşünüyorum. Özellikle patellofemoral ağrı sendromunun gençlerde yaygın olması, bu yaş grubunun diz sağlığına daha fazla özen göstermesi gerektiğini gösteriyor. Uzun süreli dinlenmelerin ardından merdiven çıkarken yaşanan ağrılar, aslında günlük aktivitelerimizi ne kadar zorlayabileceğimizin bir göstergesi. Ayrıca, diz kemiğinde kireçlenme gibi durumların ilerlemesi, günlük yaşamımızı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, dizlerimizin sağlığını korumak adına egzersiz yaparken veya fiziksel aktivitelerde bulunurken daha dikkatli olmamız gerektiğini düşünüyorum. Sonuçta, dizlerimiz vücudumuzun en önemli eklemlerinden biri ve onlara iyi bakmak, sağlıklı bir yaşam sürmemiz için kritik öneme sahip.
Cevap yazDiz Sağlığına Dikkat
Fahamet, yazdıkların gerçekten çok önemli bir konuya değiniyor. Dizler, vücudumuzun hareket kabiliyetinde büyük bir rol oynuyor ve onlara gereken önemi vermek, sağlığımız için kritik. Genç yaşlarda karşılaşılan patellofemoral ağrı sendromu, aslında gelecekte daha büyük sorunların habercisi olabilir. Bu açıdan, düzenli egzersiz yapmak ve diz sağlığını korumak adına bilinçli olmak gerekli.
Dinlenme ve Aktiviteler
Uzun süreli dinlenmelerin ardından yapılan fiziksel aktivitelerde yaşanan ağrılar, hepimizin zaman zaman deneyimlediği bir durum. Ancak bu, vücudumuzun sınırlarını zorladığımızın bir göstergesi. Merdiven çıkmak gibi basit aktivitelerde bile hissettiğimiz rahatsızlık, dizlerimizin daha fazla özen gerektirdiğini gösteriyor.
Egzersiz ve Önlem
Dizlerimizin sağlığını korumak için uygun egzersiz programları uygulamak ve fiziksel aktiviteler sırasında dikkatli olmak önemli. Kireçlenme gibi durumların ilerlemesi, yaşam kalitemizi düşürebilir. Bu nedenle, dizlerimize iyi bakmak, sağlıklı bir yaşam sürmemiz adına atmamız gereken en önemli adımlardan biri.
Sonuç olarak, diz sağlığına gereken özeni göstererek, uzun vadede sağlıklı bir yaşam sürdürebiliriz. Bu konuda farkındalık yaratman çok değerli, teşekkürler!