Diz kemiği, Bir diğer ismi Palella (Diz kapağı) diz ekleminin önünde bulunan yassı yuvarlak bir kemiktir. Yaygın kullanım diz kapağı şeklinde adlandırılır. Karşıdan bakıldığından arkaya doğru yuvarlatılmış iki tarafı düz bir yapıdadır. Diz kapağı ismi tamda kapak görevi gördüğü içindir, şöyle ki; diz eklemi katlandığı anda birleştiği yeri dış darbelerden korur. Ayrıca düz bir yapı oluşturarak yere ayak tabanı gibi rahat temas etmesini sağlar. Diz kemiği eklemin büyüklüğüne göre çapı artar ya da azalır. Kadınlarda erkeklere göre daha küçüktür.
Diz Kemiği anatomik özellikleri nelerdir?
Diz kemiğinin arka yüzeyi dizin diğer bölümlerine zarar vermemesi için kıkırdak doku ile kaplıdır. Alt tarafın üst tarafına göre incedir. Diz kapağının arkasında bulunan kiriş uyluk kemiğine yapışır. Uyluk kemiği (Felmur) oynar parçası ile eklem oluşturur. Hareket kazanması için Uyluk kemiği (Femur) üzerinde gelen kas yapısı diz kemiğine yaklaştığında tendon halini alır. Diz kemiğinin üzerinde tam olarak tendon olur. Devamında diz kemiği üzerinden geçerek kaval kemiği (Tibia) ön üzerinde (Patelar tendon) dört yerden tutunarak diz kemiğinin üzeri örtülür. Tendonların üzerinde derimiz bulunur.
Diz Kemiği hastalıkları nelerdir?
Patellofermoral ağrı sendromu; bu ağrı diz kemiği ile diğer kemikler arasında meydana gelen deformasyon nedeni ile meydana gelir. Bu hastalık genellikle genç hastalarda ortaya çıkar. Hastalık dizin ön tarafında kıkırtı sesi şeklinde ortaya çıkar. Uzun süreli dinlenmeden sonra merdiven çıkarken ve inerken ağrı oluşur. Hasta dizlerini 90 derecede bekletirken rahatsız olur. Dizlerin bükülmesi veya yere oturmak hastayı rahatlatır. Bu hastalar ozon tedavisi ile sonuca ulaşabilirler.
Diz kemiğinde kireçlenme; diz de meydana gelen ağrı giderek artan oran da günlere yayılarak ortaya çıkar. Kimi zaman ani ataklar yaparak kendini hatırlatır. Hasta oturup kalkarken, araba kullanırken, merdiven inip çıkarken ağrısı artar. Faaliyetler devam ettiği sürece ağrı artar, durdurulunca ağrı hafifler tam istirahatte ağrı olmaz. İklimsel değişiklikler hastanın ağrısını artırır. Bazen ağrı dayanılmaz hale gelir ve eklem tutulması olur. Diz ekleminden kıkırtı sesi gelir, bazı durumlarda şişlik meydana gelir. Diz kemiğinde kireçlenmenin tedavisinde ilk önerilecek şey istirahattir, yaşlı hastalığı olarak bilinir. Hasta ayakta durmak istiyor ise baston kullanmalıdır. Kilo sorunu var ise mutlaka diyet yapılmalıdır. Hastalar mümkün olduğunca oturarak çalışmalıdır. Fiziki önlemlerle hasta hayatını devam ettiremiyor ise cerrahi operasyon önerilir.
Diz kemiğine Behçet Hastalığı etkisi; bu hastalık tamamen kemik hastalığıdır. İlk defa 1937 yılında Türk hekim Dermotolog Hulusi Behçet tarafından hastalık tanısı konulmuştur. Yaygın olarak Akdeniz ülkeleri, Japonya'da sık görülmektedir. Hastalık başlangıçta ataklar şeklinde gelişirken ilerleyen zamanlarda aktivitesi azalır. Erkeklerin bu hastalığı daha yatkın olduğuna dair çalışmalar vardır. Hastaların bir çoğundan başka diz kemiği olmak üzere büyük eklemler de ağrı, şişme ve kemik bozukluğu gözlemlenir, genç hastalarda dikkatli olunmalıdır, bilinen bir tedavisi yoktur. Sık tekrarlanan durumlarda hekim kontrolünde sulfasalazin, azatiopirin ve interferon kullanılmalıdır.
Dizlerimizi kullanırken hiç dikkat ediyor muyuz?
Dizlerimiz üzerinde bulunan yük ve kaldıkları zorlanmalar karşısında sakatlanmalara en sık maruz kalan eklem bölgelerinden biridir. Dizlerimizi özel yapan diğer eklem yapılarından farklı olarak diz kemiği (Diz kapağı) bulunmasıdır. Diz üzerine sert düşüşler dizlerimiz için oldukça tehlikelidir. Her yere basmamız da eğilme, bükülme, atlama, çömelme ve kalkma hareketlerinin hepsinde dizlerimiz baskı altındadır, dizlerimiz de meydana gelen ağrıların temel nedeni haddinden fazla kullanılmasıdır. Diz kemiği hastalıklarının tedavisi için uzun bir zaman gerekse de artık bu sorunların üstesinden modern tıp sayesinde gelinebiliyor.